Ἀρχίζω τό ἄρθρο αὐτό μέ τήν ἐπισήμανση ὅτι «χωρισμός Ἐκκλησίας καί Πολιτείας» τίθεται σέ εἰσαγωγικά, γιατί δέν ἀποδέχομαι τήν φράση αὐτήν, καί ἀκόμη γιατί ἡ φράση αὐτή χρησιμοποιεῖται κάθε φορά πού ἀνακύπτει κάποιο πρόβλημα μεταξύ Ἐκκλησίας καί Πολιτείας
Πρόσφατα, μετά τήν Ἱεραρχία τῆς 23ης Ἰανουαρίου 2024, ὅταν, ὡς ἐκπρόσωπος Τύπου, ἀνακοίνωνα στήν κοινή συνέντευξη τῶν Δημοσιογράφων τήν ἀπόφασή της ὅτι εἶναι κάθετα ἀντίθετη στό νομοσχέδιο γιά τόν γάμο τῶν ὁμοφυλοφίλων, ἀμέσως μέ ἐρώτησαν οἱ δημοσιογράφοι, ἄν ὕστερα ἀπό τήν ἀπόφαση αὐτήν θά τεθῆ θέμα «χωρισμοῦ Ἐκκλησίας καί Πολιτείας». Φυσικά, ἀπάντησα ἀρνητικῶς, διότι, ἀσχολούμενος μέ τό θέμα αὐτό ἀπό δεκαετίες, ἔχω διαφορετικές ἀπόψεις καί δέν ἀποδέχομαι οὔτε τήν φράση «σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας», οὔτε τήν φράση «χωρισμός Ἐκκλησίας καί Πολιτείας» καί θά ἐξηγήσω τόν λόγο.
Ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Πολιτεία εἶναι δύο διαφορετικά μεγέθη μέ διαφορετικό σκοπό τό καθένα ἀπό αὐτά.
Ἡ Ἐκκλησία ἐνδιαφέρεται γιά τήν πνευματική ἀνακαίνιση τοῦ ὅλου ἀνθρώπου μέσα στήν προοπτική τῆς ἐν Χριστῷ οἰκονομίας καί ἀποβλέπει νά δώση πνευματικό νόημα στόν ἄνθρωπο. Ἔχει τούς ὅρους καί τούς κανόνας καί τήν ὅλη ἐκκλησιαστική ζωή, πού διαφέρει σαφέστατα ἀπό τήν θρησκεία, ἀφοῦ ἡ θρησκεία διακρίνεται ἀπό τήν μαγεία, τήν δεισιδαιμονία καί τόν μυστικισμό.
Ἡ Πολιτεία ἐνδιαφέρεται γιά τήν συγκρότηση τῆς κοινωνικῆς ζωῆς, τήν ἑνότητά της, τήν διαπαιδαγώγησή της, τήν ἀνάπτυξη τῆς κοινωνικῆς δικαιοσύνης, τήν ὅλη συγκρότηση τοῦ Κράτους. Πρός τόν σκοπό αὐτό χρησιμοποιεῖ τήν διπλωματία, τίς σχέσεις μέ ἄλλα Κράτη, τήν ὀργάνωση στρατοῦ, ἀστυνομίας καί τήν ψήφιση νόμων, οἱ ὁποῖοι διαφέρουν σαφέστατα ἀπό τό ἐκκλησιαστικό ἦθος. Αὐτός εἶναι ὁ λόγος γιά τόν ὁποῖο κανένα Κράτος δέν θά μποροῦσε νά εἶναι «ἀπόλυτα Χριστιανικό».
Ὅμως, ἡ Ἐκκλησία καί ἡ Πολιτεία πρέπει νά συνεργάζονται γιατί ἀσχολοῦνται μέ τόν ἄνθρωπο καί θέλουν τήν πνευματική καί κοινωνική εἰρήνη.
Ἐπειδή κοινό ἐνδιαφέρον καί τῶν δύο εἶναι ὁ ἄνθρωπος, γι’ αὐτό κατά καιρούς ἔγινε λόγος γιά «σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας». Ἔτσι, δημιουργήθηκαν διάφορα συστήματα συνεργασίας, ὅπως ὁ Καισαροπαπισμός (ἀπόλυτη ἐξουσία τοῦ πολιτικοῦ ἄρχοντα ἔναντι τοῦ Πάπα), ὁ Παποκαισαρισμός (ἀπόλυτη ἐξουσία τοῦ Πάπα ἔναντι τοῦ Αὐτοκράτορα), μέ ἀποτέλεσμα στήν Δύση νά παρατηρηθοῦν «θρησκευτικοί πόλεμοι». Τό σύστημα τῆς συναλληλίας μεταξύ Ἐκκλησίας καί Πολιτείας εἶναι τό καλύτερο, γιατί διασφαλίζει τήν διαφορετική ἁρμοδιότητα κάθε μέρους, ἀλλά καί συνιστᾶ τήν συνεργασία.
Ἄλλωστε, ἡ ἀρχή τῶν συστημάτων προϋποθέτει τρία δεδομένα. Πρῶτον, σαφῆ ὅρια μεταξύ τῶν συστημάτων, δεύτερον καλή ὀργάνωση κάθε συστήματος καί τρίτον γέφυρες ἐπικοινωνίας μεταξύ τους. Αὐτό ἰσχύει καί γιά τήν Πολιτεία καί τήν Ἐκκλησία.
Μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική δέν μπορεῖ νά ἰσχύση οὔτε ἡ φράση «σχέσεις Ἐκκλησίας καί Πολιτείας», οὔτε ἡ φράση «χωρισμός Ἐκκλησίας καί Πολιτείας», ἀλλά ἡ φράση καί ἡ πρακτική «ὁριοθέτηση τῶν σχέσεων ἐκκλησιαστικῆς διοίκησης καί κρατικῆς διοίκησης».
Αὐτό λέγεται ἀπό τήν ἄποψη ὅτι κανένας ὀργανισμός σέ μιά Χώρα δέν μπορεῖ νά εἶναι χωρισμένος ἀπό τό Κράτος. Κάθε ὀργάνωση, ἀκόμη καί ἰδιωτική, πρέπει νά ἔχει κάποια σχέση μέ τό Κράτος εἴτε Δημοσίου εἴτε Ἰδιωτικοῦ Δικαίου, ἀλλά ἀπολύτως κανένας δέν μπορεῖ νά εἶναι χωρισμένος ἀπό αὐτό.
Οἱ λεγόμενες «συγκρούσεις» μεταξύ ἐκκλησιαστικῆς καί κρατικῆς Διοίκησης γίνονται στά διάφορα θέματα πού ἀνακύπτουν μέ τά ὁποῖα πρέπει νά ἀσχοληθοῦν τόσο ἡ Ἐκκλησία ὅσο καί τό Κράτος, καί ἀφοροῦν τόν ἄνθρωπο, ἀλλά καί αὐτά τά θέματα ἀντιμετωπίζονται σαφέστατα ἀπό τό ἐν ἰσχύι Σύνταγμα, καί συγκεκριμένα μέ τό ἄρθρο 3 σέ συνδυασμό μέ τό ἄρθρο 13. Δέν μπορῶ ἐδῶ νά κάνω ἀνάλυση αὐτῆς τῆς σκέψεως.
Τό βασικό εἶναι ὅτι πρέπει νά ὑπάρχη διάλογος μεταξύ τῶν ὑπευθύνων τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ Κράτους, καί αὐτός νά γίνεται μέ γνώση, νηφαλιότητα, ψυχραιμία, γιά τήν ἑνότητα τῆς κοινωνίας. Ὁ διάλογος αὐτός εἶναι ἀπαραίτητος γιατί παντοῦ ἐπικρατοῦν ἀκραῖες ἀντιλήψεις καί γι’ αὐτό εἶναι ἀπαραίτητη ἡ Ἀριστοτελική «μεσότητα» μεταξύ «ὑπερβολῆς» καί «ἐλλείψεως». Κάθε φορά πού ἕνας παράγοντας ἐξέρχεται ἀπό τήν δική του τροχιά προκαλεῖ συγκρούσεις. Τό «μέτρον» εἶναι πάντοτε τό ζητούμενο.
Η 6η ΕΜΑΚ απεγκλώβισε τον οδηγό του αυτοκινήτου Άγιο είχε ο οδηγός ενός αυτοκινήτου όταν στη 1 περίπου τα ξημερώματα του Σαββάτου για άγνωστο μέχρι στιγμής λόγο έχασε τον έ...
Με πλοία, ΙΧ και λεωφορεία αναχωρούν οι εκδρομείς για το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας Για τα καλά έχει ξεκινήσει από νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής 15 Μαρτίου, η έξοδος ...
Η Καθαρά Δευτέρα δεν περιλαμβάνεται στις επίσημες αργίες που ορίζει ο νόμος για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. H ΓΣΕΕ και το Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων &am...
Στο σύνολο των αγορών που θα τιμολογηθούν έως την 31η Μαρτίου 2024 και υπό την προϋπόθεση καταχώρισης των απαιτούμενων στοιχείων έως και την 15η Απριλίου 2024, αφορά η επόμενη δ...
Νέο πρόγραμμα επτάμηνης απασχόλησης με 20.000 θέσεις εργασίας αναμένεται να υλοποιηθεί από τη ΔΥΠΑ. Το πρόγραμμα αναμένεται να ξεκινήσεις εντός του Απριλίου και και θα αφορά τ...
Κάλυψη μέρους του κόστους αγοράς και διασύνδεσης POS- τι ισχύει για την απένταξη από προηγούμενους κύκλους χρηματοδότησης Παρατείνεται έως τις 19 Μαρτίου η υποβολή αιτήσεων στο ...
Συζητήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής η Επίκαιρη Ερώτηση του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας Μίλτου Ζαμπάρα, προς τον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού με θέμα: «Τεράστια τ...
Αυγενάκης: Αξιοποιούμε κάθε δυνατότητα για μείωση του κόστους παραγωγής των αγροτών Στη Βουλή κατατέθηκε τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ...
Αν δεν αλλάξει η ΚΑΠ κανένα κράτος – μέλος δεν θα μπορέσει να απορροφήσει το 100% των πόρων που δικαιούται. Σήμερα συμπληρωματική πληρωμή από ΕΛΓΑ στη Θεσσαλία ύψους 1,3εκ Μέσω ...
Σε υψηλούς τόνους διατηρήθηκε η αντιπαράθεση για τα Τέμπη μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, μία ημέρα μετά την υπερψήφιση του πορίσματος της Νέας Δημοκρατίας στην εξεταστική...
Το ποσοστό επιδότησης φτάνει το 65% Υποβολή αιτήσεων από 11.03.24 έως 31.03.24Δαπάνες που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα σε μεγάλες έως και πολύ μικρές επιχειρήσεις:-εγκατάσταση α...
Στην Διεθνή Έκθεση Τουρισμού ITB BERLIN 2024, η οποία διεξήχθη στο Βερολίνο από 5 έως 7 Μαρτίου , παραβρέθηκε η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού και Πολιτισμού Στερεάς Ελλάδας Φανή ...
Άστατος ο καιρός όλη την εβδομάδα.... Με θυελλώδεις νοτιάδες, σχετικά υψηλές θερμοκρασίες και κατά τόπους καταιγίδες θα ξεκινήσει η εβδομάδα. Γενικά, από σή...
Σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η ρύθμιση επειγόντων ζητημάτων αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας επ’ ωφελεία του κοινωνικού συνόλου που αποβλέπουν. Ενδεικτικά προβλέπει: • Στη...
ΔΥΠΑ: Ξεκινούν τη Δευτέρα οι αιτήσεις Από τη Δευτέρα, 11 Μαρτίου και ώρα 11:00 π.μ. μέχρι την Τετάρτη, 13 Μαρτίου και ώρα 23:59 μ.μ., θα υποβάλλονται ηλεκτρονικές αιτήσεις γ...
Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας είναι μια ημέρα που πρέπει να αναλογιστούμε πόσο μακριά έχουμε φτάσει ως προς την ισότητα των φύλων. Έχουν περάσει περισσότερα από 100 χρόνια που ...
Μήνυμα της Αντιπεριφερειάρχη Τουρισμού Πολιτισμού, Φανής Παπαθωμά για την Γιορτή της Γυναίκας 8η Μάρτη!Και αν τα προφανή και τα αυτονόητα, χρειάζεται να αγωνιστούμε για να τα κα...
Δήλωσε κατά την ομιλία του στο Ν/Σ του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου–Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξέ...
Η προέλευση αυτού του παράξενου εθίμου χάνεται στα βάθη του χρόνου. Η Tσικνοπέμπτη είναι η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου, περίοδος που οι άνθρωποι προετοιμ...
για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας Η ΑΔΕΔΥ (Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπάλληλων) μαζί με τα διαχρονικά αιτήματα της 8ης Μαρτίου, που είναι ίση αμοιβή για ίση εργασ...
15 Μαρτίου 2024