Πατρών-Πύργου: Η Κομισιόν ζητά μελέτη για νέο μικρότερο έργο

Σενάριο μικρότερου δρόμου ή αναβάθμισης του υφιστάμενου

Την υποβολή συμπληρωματικού φακέλου που θα εξετάσει εναλλακτικά σενάρια μικρότερου έργου που δεν ταιριάζουν στα χαρακτηριστικά αυτοκινητόδρομου ή αναβάθμισης του υφιστάμενου οδικού δικτύου, ζητούν οι experts της Κομισιόν που υποβοηθούν την ελληνική πλευρά για την ένταξη του Πάτρα-Πύργος στην νέα προγραμματική περίοδο 2014-2016.

Την ώρα που το υπουργείο Υποδομών επιδιώκει να ολοκληρώσει τις οκτώ εργολαβίες και να πανηγυρίσει για την εξασφάλιση μειωμένης δαπάνης άνω του 50% από τις μεγάλες εκπτώσεις, οι Jaspers (Ευρωπαϊκή τεχνική βοήθεια) θέτουν νέα δεδομένα για την πορεία του πολυσυζητημένου διαγωνισμού, στον οποίο στα τέσσερα από τα έξι δημοπρατούμενα τμήματα, έχει μειοδοτήσει ο όμιλος Καλογρίτσα.

Το πέμπτο κέρδισε η κοινοπραξία Ιντερκάτ-Ξανθάκης και το έκτο που δημοπρατήθηκε πρόσφατα η Ιταλική GD Infrastrutture πίσω από την οποία βρίσκεται ο κ. Πρόδρομος Εμφιετζόγλου της Μηχανικής.

Απομένουν άλλες δύο εργολαβίες που το υπουργείο έχει ανακοινώσει ότι θα προκηρυχθούν μέσα στο καλοκαίρι.

Ας δούμε όμως γιατί το έργο μπαίνει σε νέες περιπέτειες και από ποιους παράγοντες κινδυνεύει η υπογραφή των συμβάσεων. Με βάση τους κοινοτικούς κανόνες, προϋπόθεση για την ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάθεσης εργολαβιών και για την κατασκευή ενός έργου είναι η εξασφάλιση της χρηματοδότησης από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της Χρηματοδοτικής Περιόδου 2014 – 2020. Για να χρηματοδοτηθεί ένα έργο από το νέο ΕΣΠΑ, θα πρέπει να υποβληθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η προβλεπόμενη αίτηση χρηματοδότησης συνοδευόμενη όμως από την Ανάλυση Κόστους Οφέλους (ΑΚΟ).

Στην περίπτωση του Πάτρα-Πύργος, η ΑΚΟ έχει κατατεθεί και εξετάζεται εξονυχιστικά από την Διαχειριστική Αρχή και τους Jaspers. Σύμφωνα όμως με τρία έγγραφα που αναρτήθηκαν χθες στη Διαύγεια και υπογράφει ο υπουργός Υποδομών Χρίστος Σπίρτζης, το υπουργείο προχωρά στην πρόσληψη τριών τεχνικών συμβούλων (Δρόμος Σύμβουλοι Μελετητές ΕΠΕ, ΣΥΣΤΑΣ Σύμβουλοι Μηχανικοί, ADENS Σύμβουλοι Μηχανικοί) για την εξέταση εναλλακτικών σεναρίων «για νέο οδικό άξονα με μειωμένα γεωμετρικά χαρακτηριστικά» (π.χ μικρότερη διατομή) και «σενάριο αναβάθμισης υπάρχοντος οδικού άξονα». Επιπλέον θα πρέπει να γίνει εκτίμηση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του έργου.

«Η ομάδα Jaspers κατά τη διάρκεια του ελέγχου της ΑΚΟ ενημέρωσε τη Διαχειριστική Αρχή και τη Δ.Ο.Υ (Διεύθυνση Οδικών Υποδομών) ότι απαιτείται, σύμφωνα με την πρακτική που εφαρμόζουν πρόσφατα οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για όλες τις χώρες για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα, να αξιολογηθεί και συμπληρωματικό σενάριο νέου οδικού άξονα με μειωμένα γεωμετρικά χαρακτηριστικά. Σε διαφορετική περίπτωση, η Έκθεση που θα συνταχθεί θα έχει παρατηρήσεις» αναφέρει η απόφαση.
Όπως σημειώνεται, δεδομένου ότι η σύμφωνη γνώμη της ομάδας Jaspers θα είναι πολύ σημαντική για την ομαλή εξέλιξη της έγκρισης της χρηματοδότησης του έργου και για να μην υπάρξουν καθυστερήσεις είναι απολύτως αναγκαίο να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες της πολυκριτηριακής αξιολόγησης του κόστους οφέλους του υποθετικού συμπληρωματικού σεναρίου, μειωμένων γεωμετρικών χαρακτηριστικών και της περιγραφής και κοστολογικής εκτίμησης του εναλλακτικού σεναρίου της μερικής αναβάθμισης του υπάρχοντα άξονα.

Η νέα ΑΚΟ έχει πολύ σφικτό χρονοδιάγραμμα καθώς θα πρέπει να υποβληθεί μέσα σε ένα μήνα από την υπογραφή της σύμβασης.

Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι απαιτήσεις των κοινοτικών για την χρηματοδότηση του έργου τροφοδοτούνται από τους χαμηλούς κυκλοφοριακούς φόρτους του οδικού άξονα και από τον τεμαχισμό του έργου που θα κοστίσει συνολικά 550 εκ. ευρώ έναντι αρχικής πρόβλεψης 472 εκ. ευρώ. Η στάση της ΕΕ επιβεβαιώνει μάλιστα και τα συμπεράσματα έκθεσης του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου σύμφωνα με την οποία για δύο από τους πέντε και σχεδόν ολοκληρωμένους μεγάλους οδικούς άξονες, δεν δικαιολογούνταν η κατασκευή αυτοκινητοδρόμου επειδή η κυκλοφορία τους ήταν πολύ χαμηλή, όχι μόνο σήμερα όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά αλλά και στην φάση του σχεδιασμού. Ένα από τα έργα αυτά είναι το Λεύκτρο-Σπάρτη του αυτοκινητόδρομου Μορέα.

Σενάριο μικρότερου δρόμου ή αναβάθμισης υφιστάμενου

Για να υλοποιηθεί η πολυκριτηριακή αξιολόγηση του κόστους οφέλους του υποθετικού συμπληρωματικού σεναρίου μειωμένων γεωμετρικών χαρακτηριστικών, απαιτείται σύμφωνα με την απόφαση, ο αναλυτικός υπολογισμός του κόστους του σεναρίου αυτού.

Για τον αναλυτικό υπολογισμό του προϋπολογιζόμενου κόστους του επίμαχου σεναρίου απαιτείται ο υπολογισμός κόστους ανά ομάδα εργασιών για χωματουργικά, οδοστρωσία, ασφαλτικά, ηλεκτρομηχανολογικά, σήμανση ασφάλιση.

Για τον υπολογισμό του προϋπολογιζόμενου κόστους των ομάδων εργασιών απαιτείται η επεξεργασία μέσω κατάλληλου λογισμικού τουλάχιστον 3.700 διατομών καθώς και επιμέρους υπολογισμοί για τα καταργούμενα τμήματα των Ανισόπεδων Κόμβων.

Επιπλέον, ο υπολογισμός του κόστους αφορά 7 Ανισόπεδους Κόμβους, 13 Άνω Διαβάσεις, 18 Κάτω Διαβάσεις και 68 Κυβωτοειδείς Οχετούς.

Αντίστοιχα στο σενάριο αναβάθμισης του υφιστάμενου δρόμου, θα πρέπει να τεκμηριωθεί η αναγκαιότητα των προτεινόμενων παρεμβάσεων, να γίνει προσδιορισμός βασικών στοιχείων κόστους αλλά και να αναλυθούν οι λόγοι για τυχόν απόρριψη της λύσης αυτής.

Υπενθυμίζεται ότι το Πάτρα-Πύργος είχε αφαιρεθεί κατά την επανεκκίνηση των έργων το 2013, από την παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού, ως έργο μειωμένης αποδοτικότητας καθώς είχε χαμηλή κυκλοφορία και οι τράπεζες δεν χρηματοδοτούσαν. Υπήρξαν μάλιστα τότε ασφυκτικές πιέσεις από βουλευτές Ηλείας προς την κυβέρνηση, να αυτονομηθεί το συγκεκριμένο τμήμα και να κατασκευαστεί ως δημόσιο. Θεώρησαν ότι αυτό θα του εξασφάλιζε καλύτερη τύχη.