«Βόμβα» για την παγκόσμια οικονομία η κρίση στο Σουέζ - Στέλνει φρεγάτα η Ελλάδα

Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα και τα στενά του Σουέζ, με τις συνεχείς επιθέσεις των Χούθι κατά εμπορικών πλοίων, αναμένεται να προκαλέσει μεγάλη κρίση και άνοδο στις τιμές πολλών αγαθών.

Δεδομένου ότι το 90% του παγκοσμίου εμπορίου διακινείται δια θαλάσσης, η επίδραση στη διαμόρφωση των τιμών διαμετακόμισης, αλλά και στα κόστη των καυσίμων, είναι αναπόφευκτη και μάλιστα πολύ επιβαρυντική για την παγκόσμια οικονομία.

Αυτό σημείωσε σε δήλωσή του o πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης, σχετικά με τις επιπτώσεις στο εμπόριο από τις επιθέσεις στον Κόλπο του ‘Αντεν, στα εμπορικά πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και την Διώρυγα του Σουέζ με προορισμό την Μεσόγειο και το λιμάνι του Πειραιά.

Σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου, εφόσον η παρέμβαση των Η.Π.Α. με την πρώτη ομάδα των χωρών της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, που ανέλαβαν δράση για τη διαφύλαξη της ελεύθερης ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα, δεν αποδώσει σύντομα, τότε οι οικονομικές ζημίες, σε παγκόσμια κλίμακα, θα ανέλθουν ημερησίως σε πολλά δισεκ. δολάρια.

Για αυτόν τον λόγο άλλωστε, όπως ανακοίνωσε νωρίτερα ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας, η χώρα μας στέλνει φρεγάτα στην Ερυθρά Θάλασσα γιατη διαφύλαξη της ναυσιπλοϊας.

Όπως δήλωσε ο υπουργός, «η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει μια μέγιστη πρόκληση ασφάλειας στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας και του κόλπου του Άντεν. Οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία από ομάδες ενόπλων, από drones και πυραύλους αποτελούν τεράστια απειλή ανθρώπινων ζωών, της διεθνούς ασφάλειας και σταθερότητας, της παγκόσμιας οικονομίας και της ευημερίας των πολιτών.

Κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη ζήτησα από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο και από τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, αντιναύαρχο Ιωάννη Μούση, να συμμετάσχει φρεγάτα του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού στην πολυεθνική επιχείρηση για την προστασία των εμπορικών πλοίων» δήλωσε. Καταλήγοντας τόνισε πως «είναι αυτονόητο ότι η φρεγάτα η οποία θα συμμετάσχει στην επιχείρηση διαθέτει τα αναγκαία μέσα αυτοπροστασίας».

Οι εκτιμήσεις των ειδικών

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, το προ διετίας δεκαήμερο κλείσιμο της Διώρυγας δημιούργησε καθυστέρηση 2 εβδομάδων στις αφίξεις στον Πειραιά και άλλα λιμάνια της Μεσογείου, καθώς και 3-4 εβδομάδες επιπλέον χρόνο στις τελικές παραδόσεις εμπορευμάτων.

Η τότε αναμονή των πλοίων, με φορτία αξίας άνω των 9 δισεκ. δολαρίων, εκτιμάται ότι κόστισε, σε παγκόσμια κλίμακα, περίπου 6 δισεκ. δολάρια για κάθε εβδομάδα καθυστέρησης.

Ευνοήθηκαν, βεβαίως, τα ναύλα, ειδικά στα πετρελαιοφόρα που διπλασιάστηκαν, λόγω αλλαγής πλεύσης πολλών πλοίων, στη μακρά ρότα 15.000 μιλίων γύρω από την Αφρική, ενώ δημιουργήθηκε μεγαλύτερη ζήτηση πλοίων λόγω του εγκλωβισμού 320 πλοίων στο Σουέζ.

Τον μεγαλύτερο αντίκτυπο από την αποφυγή της διώρυγας δέχεται η ενεργειακή αγορά, παρασύροντας ανοδικά την τιμή του πετρελαίου.

Μεταξύ των πλοίων που βρίσκονται σε αναμονή από την πλευρά της Μεσογείου, είναι πολλά τάνκερς που μεταφέρουν ημερησίως 9 εκατ. βαρέλια πετρελαίου, από και προς την Ασία, με φορτία κυρίως από Καζακστάν, Ρωσία, Λιβύη και Αζερμπαϊτζάν.
Επιπλέον, η Διώρυγα εξυπηρετεί τη διακίνηση του 4% του παγκόσμιου όγκου LNG, σε ετήσια βάση. Οι μεγάλες ναυτιλιακές εταιρίες μεταφορών θα επιβαρυνθούν και, αντίστοιχα, θα επιβαρύνουν, με επιπλέον κόστος για κάθε ημέρα καθυστέρησης, τους παραλήπτες των φορτίων.

Να σημειωθεί ότι η Διώρυγα του Σουέζ, μήκους 120 μιλίων, αποτελεί την ταχύτερη διαδρομή ναυσιπλοΐας που συνδέει την Ευρώπη και την Ασία, με μηνιαία διέλευση καθαρού φορτίου άνω των 100 εκατ. τόνων, που αντιστοιχεί στο 12% του παγκόσμιου όγκου και του 30% των εμπορευματοκιβωτίων, που ανέρχονται σε 1,4 εκατ. μηνιαίως.

Με φόντο το ενεργειακό και τις πληθωριστικές πιέσεις, το παγκόσμιο εμπόριο, αιφνιδίως, βρίσκεται ενώπιον ενός ιδιότυπου «εκβιασμού» από τους Χούτι, που έχουν συμπαραταχθεί με την Χαμάς, και εξαπολύουν πυραυλικές επιθέσεις κατά πλοίων, εμπλέκοντας τη διεθνή ναυτιλία και το εμπόριο. Μια καταδικαστέα πράξη που, ενώ έχει τα χαρακτηριστικά περιφερειακού χαρακτήρα, εντούτοις, επηρεάζει τη διεθνή ναυσιπλοΐα.

Φορείς της ποντοπόρου ναυτιλίας όπως, Bimco, Intercargo, ICS και ECSA έχουν ζητήσει την λήψη μέτρων με τον σχηματισμό πολυεθνικής δύναμης από έναν στόλο πολεμικών πλοίων για την αστυνόμευση της περιοχής και την αποκλιμάκωση της έντασης. Οι εταιρίες BP, Maersk, MSC, CMA, Hapag Lloyd, μετά και την αύξηση των ασφαλίστρων κατά κινδύνων πολέμου, αμέσως ανακοίνωσαν αναστολή διελεύσεων από την Ερυθρά και αναδρομολόγηση με περίπλου της Αφρικής, που σημαίνει 10 ημέρες επιπρόσθετο ταξίδι για 700.000 TEU, με εμπορεύματα αξίας 35 δις δολαρίων και βεβαίως ζημιά για τα λιμάνια της ανατολικής Μεσογείου και κυρίως του μεγαλύτερου που είναι ο Πειραιάς.

Από το ελληνικό υπουργείο Ναυτιλίας αναμένονται οδηγίες προς τα ελληνόκτητα πλοία που κινούνται στη θαλάσσια περιοχή, ενώ η Διεύθυνση Ποντοπόρου Ναυτιλίας του Λ.Σ. έχει ήδη εκδώσει συστάσεις προς τα πληρώματα για επαγρύπνηση και νυχτερινό διάπλου. Δεδομένου ότι το 90% του παγκοσμίου εμπορίου διακινείται δια θαλάσσης, η επίδραση στη διαμόρφωση των τιμών διαμετακόμισης, αλλά και στα κόστη των καυσίμων, είναι αναπόφευκτη. Σε αναμονή, λοιπόν, των εξελίξεων, ευχόμαστε να υπάρξει ταχεία αποκλιμάκωση της έντασης και να αποφευχθεί η «τέλεια καταιγίδα», γιατί διανύουμε μια περίοδο που το παγκόσμιο εμπόριο έχει ανάγκη από ηρεμία και η εφοδιαστική αλυσίδα χρειάζεται τη διαθεσιμότητα της μεγαλύτερης Διώρυγας του κόσμου, καταλήγει το δελτίου Τύπου.

Η ανάλυση του Guardian: Η κρίση του Σουέζ «γονατίζει» την οικονομία

Η εκτροπή στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας στο νότιο άκρο της Αφρικής προσθέτει 6.000 ναυτικά μίλια και τρεις ή τέσσερις εβδομάδες στους χρόνους παράδοσης και έχει εκτοξεύσει τις τιμές του πετρελαίου. Περισσότερα από 100 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων έχουν αναδρομολογηθεί γύρω από τη νότια Αφρική για να αποφύγουν τη διώρυγα του Σουέζ, σε ένδειξη της διακοπής του παγκόσμιου εμπορίου που προκλήθηκε από τους αντάρτες Χούτι που επιτέθηκαν σε πλοία στη δυτική ακτή της Υεμένης.

Η ναυτιλιακή εταιρεία Kuehne+Nagel δήλωσε ότι εντόπισε 103 πλοία που είχαν ήδη αλλάξει πορεία, με περισσότερα να αναμένεται να ταξιδέψουν γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Η εκτροπή προσθέτει περίπου 6.000 ναυτικά μίλια σε ένα τυπικό ταξίδι από την Ασία στην Ευρώπη, προσθέτοντας ενδεχομένως τρεις ή τέσσερις εβδομάδες στους χρόνους παράδοσης των προϊόντων.

Οι αντάρτες Χούθι, οι οποίοι ευθυγραμμίζονται με το Ιράν, επιτέθηκαν σε πλοία ως απάντηση στους βομβαρδισμούς του Ισραήλ στη Γάζα μετά τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Οι ΗΠΑ διεμήνυσαν ότι θα προσπαθήσουν να ηγηθούν ενός ναυτικού συνασπισμού για την προστασία της ναυτιλίας στη διώρυγα του Σουέζ. Περίπου 19.000 πλοία πλέουν στη διώρυγα του Σουέζ κάθε χρόνο, καθιστώντας την μια από τις βασικές ναυτιλιακές διαδρομές στον κόσμο, ιδιαίτερα για ορυκτά καύσιμα και αγαθά που κινούνται μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.

Τα πλοία που είχαν εκτραπεί μέχρι στιγμής είχαν την ικανότητα να μεταφέρουν εμπορευματοκιβώτια μήκους 6 μέτρων, είπαν εκπρόσωποι της Kuehne+Nagel. Τα δεξαμενόπλοια πετρελαίου και φυσικού αερίου έχουν επίσης εκτραπεί, με την BP να είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου που δηλώνουν δημόσια ότι το έκανε.

Η διαταραχή έχει συμβάλει στην αύξηση των τιμών του πετρελαίου. Η τιμή του αργού πετρελαίου Brent, το παγκόσμιο σημείο αναφοράς, αυξήθηκε κατά 1,2% την Τετάρτη πάνω από τα 80 δολάρια, έχοντας υποχωρήσει κάτω από τα 74 δολάρια την εβδομάδα νωρίτερα. Περαιτέρω αυξήσεις τιμών θα μπορούσαν τελικά να τροφοδοτηθούν από τα τιμολόγια κατανάλωσης ενέργειας, αυξάνοντας τον πληθωρισμό.

Ο Mάικλ Άλντουελ, μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Kuehne+Nagel δήλωσε: «Ο εκτεταμένος χρόνος που αφιερώνεται στο νερό αναμένεται να απορροφήσει το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας του στόλου, οδηγώντας σε πιθανές καθυστερήσεις στη διαθεσιμότητα των ναυτιλιακών πόρων. Επιπλέον, οι καθυστερήσεις στην επιστροφή άδειου εξοπλισμού στην Ασία είναι πιθανό να δημιουργήσουν προκλήσεις, επηρεάζοντας περαιτέρω τη συνολική αξιοπιστία των αλυσίδων εφοδιασμού».

Εταιρείες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πολλών μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών, παρακολουθούν την κατάσταση για να διερευνήσουν εάν θα μπορούσαν να επηρεαστούν οι αλυσίδες εφοδιασμού τους. Το τελευταίο μεγάλο απροσδόκητο κλείσιμο της διώρυγας του Σουέζ συνέβη τον Μάρτιο του 2021, όταν το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Ever Given» απέκλεισε τη διέλευση για έξι ημέρες.

Η τελευταία αναταραχή δεν θα επηρεάσει τη βιομηχανία λιανικής αυτά τα Χριστούγεννα, επειδή τα αποθέματα συσσωρεύονται εβδομάδες ή και μήνες νωρίτερα, που σημαίνει ότι τα προϊόντα βρίσκονται ήδη στα καταστήματα ή στις αποθήκες του Ηνωμένου Βασιλείου και άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Μια εκτεταμένη διακοπή των κανονικών προτύπων αποστολής θα μπορούσε τελικά να προκαλέσει ελλείψεις προϊόντων για τους καταναλωτές ή ανταλλακτικών για τους κατασκευαστές, αν και λίγοι έχουν αναφέρει τυχόν επιπτώσεις μέχρι στιγμής.

Η κρίση συνέπεσε με μια περίοδο κατά την οποία πολλά εργοστάσια έκλεισαν προσωρινά για τα Χριστούγεννα, δίνοντας λίγο επιπλέον χρόνο στις εταιρείες για να λάβουν ζωτικής σημασίας προμήθειες. Ορισμένοι κατασκευαστές είχαν ήδη μεταπηδήσει από αλυσίδες εφοδιασμού «ακριβώς στην ώρα» που βασίζονταν στην έγκαιρη άφιξη των αγαθών, σε ένα λιγότερο αποτελεσματικό – αλλά πιο ανθεκτικό – μοντέλο «για κάθε περίπτωση» με περισσότερα αποθέματα ανταλλακτικών έκτακτης ανάγκης.